تشخیص کودکان مبتلا به اختلال رفتاری سلوک اغلب دشوار است. زیرا علائم و نشانه‌های اختلال ممکن است شبیه به شرایطی دیگر مانند اختلال کم‌توجّهی – بیش‌فعالی (ADHD) و اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه (ODD) هم باشند.
پزشکان علائم اختلال رفتار را به چهار دسته تقسیم می‌کنند:
- رفتار تهاجمی، مانند بی رحمی به حیوانات، مبارزه و قلدری
- رفتار مخرب، مانند آتش سوزی و خرابکاری
- رفتار فریبنده، مانند سرقت و دروغ گفتن
- نقض قوانین، که ممکن است شامل فرار و ترک خانه باشد
سوء مصرف مواد مخدر و الکل، فعالیت جنسی و عزت نفس پایین نیز نشانه های رایج اختلال رفتار است که باید به والدین مربوط باشد.
کودکی که رفتارش به طور مرتب در این دسته‌ها قرار می گیرد، ممکن است، دارای اختلال باشد. مهم است که این موارد به درستی توسط روانشناسان و مشاوران تشخیص داده شود.
مشکلات ناشی از اختلال سلوک
از آنجا که هر کودک ممکن است علائم و نشانه های اختلال رفتار را در برخی موارد در زندگی خود نشان دهد، بزرگسالان باید بدانند که انجام برخی از این اقدامات لزوما به این معنی نیست که کودک دارای اختلال است.
به منظور مطابقت با تشخیص اختلال رفتاری، کودکان باید در طی 12 ماه حداقل سه نشانه را نشان دهند. کودکانی که در یک مدرسه گاهی دعوا می‌کنند (یک بار در سال) احتمالاً اختلالی در رفتار ندارند. اگر این کودک در طی یک سال سه یا چند بار این اقدامات را انجام دهد، احتمال بیشتری وجود دارد که او دارای اختلال باشد. این پایداری یک ویژگی پایه ای از اختلال رفتار است. هر کودک گاهی اوقات ناسازگار است. کودکان مبتلا به اختلال رفتاری سلوک اغلب به گونه‌ای رفتار می کنند که زندگی همسالان و خانواده های آنها را مختل می‌کند.
علائم اختلال سلوک
علائم اختلال کم‌توجّهی – بیش‌فعالی (ADHD) و نافرمانی مقابله‌جویانه (ODD) و شرایط مشابه، اغلب به عنوان علائم اختلال سلوک مطرح می‌شوند. با اینکه که آنها شبیه به نظر می‌رسند، برخی از تفاوت های مهم بین این شرایط وجود دارد.
کودکان مبتلا به ADHD و ODD ممکن است عصبانی و با رفتاری خصمانه باشند، اما به ندرت بی رحمی را در کودکان مبتلا به اختلال سلوک مشاهده می‌شود، دارند.
به عنوان مثال، یک پسر با ADHD ممکن است به منازعات گاه به گاه در مدرسه بپردازد زیرا او احساس ناامیدی و ناامنی می‌کند. اکثر مشاوران این را به عنوان اختلال رفتاری سلوک تشخیص نمی‌دهند. هرچند اگر پسر بی‌رحمی خاصی نسبت به دانش‌آموز دیگر داشته است، احتمال وجود اختلال سلوک در او هست.
رفتار بی رحمانه می‌تواند شامل ایجاد درد شدید در دیگران، بی اعتنایی نسبت به زجر کشیدن افراد، یا آسیب زدن به حیوان خانگی باشد. کودکان با اختلال رفتاری سلوک به ندرت پس از انجام اقدامات بی رحمانه احساس گناه از خود نشان می‌دهند.